SystemVerilog Veri Türleri

Table of Contents

SystemVerilog - This article is part of a series.

Part 1: SystemVerilog Giriş

Part 2: This Article

Part 3: SystemVerilog Diziler

Part 4: SystemVerilog Typedef & Alias

Part 5: SystemVerilog Döngüler & Akış Kontrol İfadeleri

Part 6: Blocking ve Non-Blocking Atamalar

Part 7: SystemVerilog Tasklar ve Fonksiyonlar

Part 8: SystemVerilog `fork...join`

Part 9: SystemVerilog `interface`

📘 SystemVerilog Veri Türleri – Kapsamlı Bir Genel Bakış (Varsayılan Özelliklerle Birlikte)
#

SystemVerilog, Verilog’un sınırlı tür sistemini çok daha güçlü ve anlamlı hale getirir. Aşağıda, SystemVerilog’daki temel veri türlerinin varsayılan bit genişliği, işaret durumu (signed/unsigned) ve varsayılan başlangıç değeri gibi özellikleriyle birlikte tam bir özeti yer alıyor.

🔁 1. 4 Durumlu ve 2 Durumlu Türler (4-State vs 2-State)
#

Tür	Durumlar	Varsayılan Boyut	Varsayılan İşaretlilik	Varsayılan Değer	Açıklama
`logic`	0, 1, X, Z	Skaler (1 bit) veya tanımlı	Unsigned	`X` (bilinmiyor)	`reg` ve `wire` yerine tercih edilir
`reg`	0, 1, X, Z	Skaler (1 bit) veya tanımlı	Unsigned	`X`	Eski Verilog, `logic` ile değiştirilir
`bit`	0, 1	Skaler (1 bit) veya tanımlı	Unsigned	`0`	2 durumlu, simülasyon için uygundur

✅ RTL tasarımda logic, performans içinse bit kullanılması önerilir.

🧮 2. Tamsayı Türleri (Integer Types)
#

Tür	Boyut	İşaretli mi	Varsayılan Değer	Açıklama
`byte`	8-bit	Evet	`0`	Signed (işaretli)
`shortint`	16-bit	Evet	`0`
`int`	32-bit	Evet	`0`	En yaygın kullanılan tamsayı türü
`longint`	64-bit	Evet	`0`
`integer`	≥32-bit	Evet	`0`	Verilog’tan kalma
`time`	64-bit	Hayır	`0`	Simülasyon zaman takibi için

🧠 Tavsiye: Yeni projelerde int, longint, bit gibi modern türler tercih edilmelidir.

🔤 3. String Türü
#

Tür	Açıklama	Varsayılan Değer	Notlar
`string`	Dinamik boyutlu karakter dizisi	Boş string `""`	`.len()`, karşılaştırma, birleştirme yapılabilir

string mesaj = "Merhaba!";
$display("Uzunluk: %0d", mesaj.len());

🔘 4. Sıralı Türler (Enumerations - `enum`)
#

Özellik	Açıklama
Söz Dizimi	`typedef enum {KIRMIZI, YESIL, MAVI} renk_t;`
Alt Tür Belirleme	`enum logic [1:0]` gibi tanımlanabilir
Varsayılan Değer	İlk listelenen değer (belirtilmediyse)
İşaretlilik	Alt tür neyse onu takip eder (signed/unsigned)

📦 5. Yapılar (Structures - `struct`)
#

Özellik	Açıklama
Söz Dizimi	`typedef struct { ... } isim_t;`
Packed Kullanımı	`packed` ile bit düzeyinde yerleşim sağlanabilir
Varsayılan Değer	Her alan kendi türüne göre sıfırdan başlar
İç İçe Kullanım	Başka `struct` veya türler içerebilir

typedef struct packed {
  bit [7:0] id;
  logic valid;
} header_t;

🔄 6. Birleşimler (Unions - `union`)
#

Özellik	Açıklama
Bellek Paylaşımı	Tüm alanlar aynı fiziksel belleği paylaşır
Packed Kullanımı	`packed` ile bit yerleşimi kontrol edilebilir
Tagged Union	`union tagged` ile güvenli kullanım mümkündür

📚 7. Diziler (Arrays)
#

Dizi Türü	Açıklama
Packed Array	Bit vektörleri (`logic [7:0]`)
Unpacked Array	Bireysel elemanlardan oluşur (`a[0]`, `a[1]`, …)
Dynamic Array	Simülasyon sırasında boyutu değiştirilebilir
Associative Array	Herhangi bir skaler ile indekslenebilir (`a["abc"]`)
Queue	FIFO benzeri yapı (`queue[$]`)

📗 8. Diğer Özel Türler
#

Tür	Açıklama
`void`	Fonksiyon geri dönüşü yok
`event`	Simülasyon senkronizasyonu
`chandle`	C dili işaretçisi (pointer)
`mailbox`	İşlemler arası iletişim
`semaphore`	Kaynak paylaşımı kontrolü

✅ Özet Tablo (Kısa Referans)
#

Tür Grubu	Örnekler	Varsayılan Boyut	Varsayılan İşaretlilik	Notlar
2 durumlu	`bit`, `int`, `byte`, `longint`	Sabit genişlik	Genelde işaretli	X/Z yok, simülasyonda hızlı
4 durumlu	`logic`, `reg`, `integer`	Değişken	`logic`: unsigned, `integer`: signed	X ve Z desteklenir
Metinsel	`string`	Dinamik	Yok	Yöntemler, birleştirme vb.
Bileşik	`struct`, `union`, `array`	Kullanıcı tanımlı	Alanlara göre	Gruplama ve organizasyon sağlar
Sıralı (enum)	`enum`	Kullanıcı tanımlı	Alt tipe bağlı	Anlamlı sabitler tanımlar
Özel	`time`, `event`, `chandle`, `mailbox`	Değişken	Değişken	Simülasyon ve IPC kullanımı