i3wm Kurulumu

Table of Contents

Ubuntu için i3wm Kurulum Rehberi
#

Bu rehberde, Ubuntu için i3 Window Manager (ı3wm) kurulumunu ve özelleştirme sürecini adım adım açıklayacağız. i3wm hafif, esnek ve minimalist bir pencere yöneticisidir ve sistem performansından ödün vermek istemeyenler için idealdir.

1. Gerekli Paketlerin Yüklenmesi
#

Ubuntu ortamınıza i3wm kurmak için ilk adım olarak terminali açın ve aşağıdaki komutlarla güncelleştirme ve kurulum işlemlerini yapın:

sudo apt update && sudo apt upgrade -y
sudo apt install i3 i3status i3lock dmenu feh lxappearance -y

Bu komutlar:

i3: Ana pencere yöneticisi.
i3status: Sistem durumunu göstermek için durum çubuğu.
i3lock: Ekran kilitleyici.
dmenu: Basit bir uygulama çalıştırıcı.
feh: Arka plan yöneticisi (duvar kağıdı ayarlamak için).
lxappearance: GTK temalarını ve simgeleri yönetmek için bir aracır.

2. i3wm İlk Ayarları
#

Kurulumdan sonra, i3wm’ı ilk kez başlattığınızda size “Konfigürasyon dosyası oluşturulsun mu?” sorusu sorulacaktır. Çıkan soruyu onaylayarak varsayılan bir konfigürasyon dosyası oluşturun.

Konfigürasyon dosyası genellikle şu dizinde bulunur:

~/.config/i3/config

Dosyayı düzenlemek için bir metin editörü kullanabilirsiniz:

nano ~/.config/i3/config

3. Özelleştirme
#

3.1. Klavye Kısayolları
#

Varsayılan kısayolları gözden geçirerek kendi özelleştirmenizi yapabilirsiniz. Örneğin:

# Uygulama çalıştırma
global $mod+d exec dmenu_run

# Terminal açma
bindsym $mod+Return exec alacritty

# Ekran kilitleme
bindsym $mod+Shift+e exec i3lock

# Yeniden başlatma
bindsym $mod+Shift+r restart

3.2. Arka Plan Ayarı (Wallpaper)
#

feh kullanarak masaüstü arka planını ayarlayabilirsiniz. Terminalden şu komutla bir resim dosyasını masaüstüne arka plan olarak atayabilirsiniz:

feh --bg-scale /path/to/your/image.jpg

Arka plan ayarını otomatik hale getirmek için ~/.config/i3/config dosyasına şu satırı ekleyin:

exec --no-startup-id feh --bg-scale /path/to/your/image.jpg

3.3. Durum Çubuğu (i3status)
#

Durum çubuğunu düzenlemek için i3status konfigürasyon dosyasını düzenleyin:

nano /etc/i3status.conf

Aşağıda basit bir örnek verilmiştir:

general {
        interval = 5
}

order += "disk /"
order += "cpu_usage"
order += "load"
order += "tztime local"

cpu_usage {
        format = "CPU: %usage%%"
}

tztime local {
        format = "%Y-%m-%d %H:%M:%S"
}

4. Ek Araçlar ve Paketler
#

4.1. Uygulama Menüsü: rofi
#

rofi, dmenu yerine tercih edilebilecek çok daha görsel bir uygulama menüsüdür:

sudo apt install rofi -y

Ardından i3 config dosyasında dmenu yerine şunu kullanın:

bindsym $mod+d exec rofi -show drun

4.2. Terminal Emulator: Alacritty
#

Varsayılan terminal yerine daha hızlı ve modern bir terminal kullanmak istiyorsanız alacritty kurabilirsiniz:

sudo apt install alacritty -y

Ardından config dosyasını düzenleyerek alacritty’i varsayılan terminal olarak ayarlayabilirsiniz:

bindsym $mod+Return exec alacritty

4.3. Ses Kontrolü: pavucontrol
#

Ses ayarını daha kolay yapmak için pavucontrol kurabilirsiniz:

sudo apt install pavucontrol -y

Durum çubuğunuzda ses seviyesini görüntülemek ve kontrol etmek için aşağıdaki şekilde bir komut ekleyebilirsiniz:

bindsym XF86AudioRaiseVolume exec "pactl set-sink-volume @DEFAULT_SINK@ +5%"
bindsym XF86AudioLowerVolume exec "pactl set-sink-volume @DEFAULT_SINK@ -5%"
bindsym XF86AudioMute exec "pactl set-sink-mute @DEFAULT_SINK@ toggle"

4.4. Network Yöneticisi: nm-applet
#

Ağ yönetimi için nm-applet kullanabilirsiniz. Bu uygulama durum çubuğunuzda bir simge olarak görünecektir:

sudo apt install network-manager-gnome -y

Ardından config dosyasına ekleyin:

exec --no-startup-id nm-applet

5. Otomatik Başlatma ve Hizmetler
#

Her oturumda otomatik başlatmak istediğiniz uygulamaları config dosyasına ekleyebilirsiniz. Örneğin:

exec --no-startup-id compton --config ~/.config/compton.conf
exec --no-startup-id pavucontrol
exec --no-startup-id xrandr --output HDMI-1 --primary --mode 1920x1080 --rate 60

6. Sorun Giderme
#

i3wm Başlamıyor: Giriş ekranınızda (LightDM veya GDM) oturum olarak i3 seçtiğinizden emin olun.
Konfigürasyon Hataları: i3wm bir hata algılarsa size bir mesaj gösterir. Bu durumda ~/.config/i3/config dosyasını kontrol edin.
Eksik Uygulamalar: Paketlerin yüklenip yüklenmediğini kontrol edin.

7. Son Notlar
#

Bu rehberde temel kurulum ve özelleştirme adımlarını ele aldık. Daha fazla özelleştirme için i3wm belgelerini ve topluluk kaynaklarını inceleyebilirsiniz: